Over bekwaamheidsbewijzen van leraren LBV – reactie vanuit de EI&V

Naar aanleiding van enkele recente artikelen in de Vlaamse media over de vakbekwaamheid van leraren levensbeschouwelijke vakken menen wij dat van onze kant enige verheldering op zijn plaats is. Wij begrijpen de bezorgdheid over de kwaliteit van het levensbeschouwelijk onderwijs in Vlaanderen, maar we mogen niet te snel conclusies trekken uit het nu beschikbaar gestelde cijfermateriaal. Statistieken horen in een context en moeten bekeken worden vanuit verschillende perspectieven.

Eerst en vooral is er in deze artikelen sprake van een begripsverwarring tussen het ‘juiste bekwaamheidsbewijs’ en het ‘vereiste bekwaamheidsbewijs’. De decreten erkennen drie categorieën: een ‘vereist’, een ‘voldoende’ en een ‘ander’ bekwaamheidsbewijs. Het onderscheid tussen de eerste twee categorieën is subtiel en is geen betrouwbare parameter voor kwaliteitsbewaking. Een vereist bekwaamheidsbewijs is een bekwaamheidsbewijs dat rechtstreeks toegang geeft tot het vak dat de betrokken leraar zal onderwijzen. Er bestaat daarnaast, zoals reeds aangegeven, ook een categorie ‘voldoende geacht’. Leraren in die categorie zijn over het algemeen opgeleid voor het niveau waarin zij lesgeven (bachelor/ master), hebben een lerarenopleiding gevolgd en volgen nog een bijkomende vakinhoudelijke opleiding voor het levensbeschouwelijke vak dat zij nu onderwijzen. Zij zijn dus helemaal niet ongekwalificeerd. Daarnaast zien de inspecteurs-adviseurs van de levensbeschouwelijke vakken erop toe dat alle leerkrachten de gepaste bijscholing volgen.

Er is een algemeen lerarentekort, niet alleen voor de levensbeschouwelijke vakken. Het tekort aan leraren levensbeschouwelijke vakken moet in die context geplaatst worden. Wellicht levert onderzoek met cijfers over diplomavereisten en ambtsopdrachten voor alle onderwijsvakken een objectiever beeld op. Tot dan blijft elke conclusie over de kwaliteit van de levensbeschouwelijke vakken op basis van de nu beschikbaar gestelde data selectief en voorbarig.

Wij zien ernaar uit om met Minister Weyts en zijn kabinet samen te werken aan het bewaken van de levensbeschouwelijke vorming en groei van de leerlingen en de kwaliteit van het beschikbare onderwijskader in de Vlaamse scholen.

De Erkende Instanties & Vereniging zijn verantwoordelijk voor de inhoud en kwaliteitsbewaking van de levensbeschouwelijke vakken in alle onderwijsnetten op alle niveaus. Zij zijn aanspreekpunt van de Vlaamse Overheid die hen met dit doel erkend heeft.

Brussel, 7 februari 2020

dr. Maurice van Stiphout is voorzitter van het structureel overleg van de Erkende Instanties & Vereniging van de levensbeschouwelijke vakken, waar de RIKZ.Z vzw, als erkende vereniging voor het vak NCZ, ook deel van uitmaakt.